Odprawa celna – czym jest i ile trwa?
Wiele osób zastanawia się, czy kupując towary za granicą lub wysyłając je poza granicę kraju będzie musiała ponieść dodatkowe koszty albo wypełnić dokumenty. Na wstępie podkreślmy, że tego rodzaju procedury nie dotyczą paczek wysyłanych na terenie Unii Europejskiej. Oznacza to, że jeśli kupujesz towar w sklepie znajdującym się na terenie UE lub wysyłasz paczkę na tym obszarze, to procedura wygląda dokładnie tak samo, jak wysyłanie paczek na terenie kraju.
Państwa unijne należą do tzw. Unii Celnej, w której obowiązuje swoboda handlu. Wszelkie regulacje prawne dotyczące przepływu towaru na terenie Unii Europejskiej zostały spisane w Unijnym Kodeksie Celnym, który obowiązuje wszystkie kraje członkowskie.
Inaczej sytuacja wygląda, jeśli paczka wysyłana jest do państwa spoza Unii Europejskiej lub stamtąd wysyłana do Polski np. jest to przesyłka z USA, Kanady czy Chin. Takie paczki przechodzą przez odprawę celną i w przypadku niektórych z nich konieczna będzie dodatkowa opłata.
Czym jest odprawa celna przesyłki?
Zacznijmy jednak od początku, czyli od wyjaśnienia samego pojęcia. Otóż odprawa celna obejmuje wszystkie procedury, których celem jest sprawdzenie zawartości przesyłki, by móc przepuścić ją do dalszej podroży.
W ramach kontroli celnej celnicy sprawdzają, czy zawartość przesyłki zgadza się z tym, co zostało określone w dokumentach przewozowych, weryfikują czy dany towar jest objęty podatkiem VAT i dodatkową opłatą celną. Ponadto sprawdzają, czy dany towar przeznaczony jest na handel, czy jest to przesyłka prywatna, czy paczki zawierają produkty niedozwolone itp.
Warto podkreślić, że wszystkie przesyłki o wartości poniżej 150 euro nie są objęte opłatą celną. Z kolei podatek VAT musi być opłacony przez osoby zamawiające przedmioty z państwa spoza Unii Europejskiej.
Kwestia odprawy celnej i związanej z nią opłatą najczęściej dotyczy przedsiębiorców, którzy zamawiają towar z zagranicy lub eksportują go z kraju. Wówczas wartość ich przesyłek zdecydowanie przekracza 150 euro. W takiej sytuacji trzeba liczyć się z koniecznością dodatkowych opłat. Ich wysokość jest zawsze stała i zależy od rodzaju przewożonego towaru. Można ją sprawdzić w systemie ISZTAR, czyli Informacyjnym Systemie Zintegrowanej Taryfy Celnej.
Jak dokładnie przebiega odprawa celna?
Przy zamawianiu lub wysyłce towarów z krajów albo do krajów spoza Unii Europejskiej konieczne jest określenie zawartości każdej paczki w specjalnym dokumencie. Wypełnia się tzw. deklarację celną. Procedura ta zazwyczaj leży po stronie nadawcy paczki.
Kontrole celne wykonywane są przez służby celne w magazynach. Konieczne jest sprawdzenie każdej pojedynczej paczki. Weryfikacja polega na porównaniu zawartości przesyłki z tym, co zostało określone w dokumentach. Gdy wszystko się zgadza, celnik wyraża zgodę na wywóz towaru za granice lub wpuszczenie go do kraju.
Z kolei, jeśli pojawiła się niezgodność między tym, co jest deklarowane, a przewidywaną zawartością paczki, trzeba rozpakować przesyłkę i sprawdzić dokładnie, co się w niej znajduje. Jeśli zawartość różni się od tej deklarowanej, paczka może zostać zarekwirowana, a nawet zniszczona, jeśli znajdą się w niej towary potencjalnie niebezpieczne. Nadawca takiej przesyłki zostanie również wezwany do złożenia wyjaśnień w sprawie paczki.
Jakie są rodzaje odprawy celnej?
Wyróżnia się 3 rodzaje odprawy celnej:
- odprawa czasowa, inaczej zwaną warunkową – dotyczy tych towarów, które są tylko czasowo wysyłane za granicę np. przedmioty na targi, wystawy lub te przeznaczone do naprawy;
- odprawa ostateczna – czyli ta, kiedy wysyłka odbywa się tylko w jedną stronę, zazwyczaj dotyczy towarów zakupionych;
- odprawa odroczona – może się zdarzyć, że w danym urzędzie celnym nie ma warunków lub narzędzi do sprawdzenia konkretnej przesyłki, wówczas paczka jest przekazywana do innego urzędu celnego, gdzie weryfikacja może zostać przeprowadzona.
Odprawa celna może też być wykonana w różnym stopniu dokładności. Wersja uproszczona jest szybsza i mniej szczegółowa. Najczęściej wykonywana jest w przypadku przedsiębiorstw, które w wyniku wcześniejszych weryfikacji zostały uznane za godne zaufania. Natomiast wersja zwykła odprawy celnej obejmuje każdy etap procedury i jest bardziej skrupulatna.
Jak długo trwa odprawa celna?
W przypadku przesyłek prywatnych odprawa celna może trwać od kilku godzin do maksymalnie dwóch dni roboczych. Trzeba pamiętać, że o ten czas wydłuży się termin realizacji usługi kurierskiej.
Jeśli pojawią się jakieś komplikacje, np. przesyłka zostanie zarekwirowana, lub trzeba będzie złożyć dodatkowe wyjaśnienia, wówczas cała procedura może się wydłużyć nawet do miesiąca, a w wyjątkowych przypadkach przesyłka nie zostanie dopuszczona do wysyłki.
W przypadku, gdy paczka zostanie zatrzymana przy odprawie celnej, należy spodziewać się konieczności złożenia dodatkowych wyjaśnień. W takiej sytuacji nadawca powinien otrzymać stosowny list z urzędu celnego o konieczności uiszczenia opłaty podatku VAT, opłaty celnej lub przedstawienia dodatkowych dokumentów czy danych osobowych.
Jakie towary nie przejdą odprawy celnej?
Podczas odprawy celnej obowiązują podobne zasady jak w przypadku paczek krajowych czy tych przesyłanych na obszarze Unii Europejskiej. Nie można więc przesyłać takich towarów jak:
- broń,
- materiały pirotechniczne,
- używki – alkohol, papierosy,
- materiały żrące i łatwopalne,
- żywe i martwe rośliny, a także zwierzęta i ich szczątki,
- towary o wysokiej wartości takie jak np. antyki, dzieła sztuki, biżuteria,
- żywność, o krótkim terminie ważności.
Do tego każdy kraj może mieć swoje własne, dodatkowe obostrzenia, które warto zweryfikować przed eksportem czy importem towaru.
Na koniec pomyślnie przeprowadzonej odprawy wystawiony zostaje dokument EAD, a celnik potwierdza, że odprawa celna została zakończona. Następnie urząd celny wyraża zgodę na wywóz towaru z kraju. Jeśli paczka wysyłana jest z kraju Unii Europejskiej to jej wywóz potwierdzany jest również przy pomocy dokumentu IE599.